Dichters van nu

foto Janne ©                    "  Merlin's cave  " ,Tintagel





Ze dragen geen witte jurken meer, dansen niet in maart

rond kale eikenbomen, kennen geen heilig ontzag

spelen niet met sterren zoals Merlijn


ze hebben geen gouden pennen,

schrijven roestige woorden over tuinen van heden

besmeuren lakens met bloed in plaats van vogellijm


en in hun overmoed vergeten ze te rijmen

grijpen naast de toverkracht 

ze willen alles van op afstand verklaren

ze zullen nooit buigen voor een zwaard 

de maan bezingen

of hun handen vouwen

Janne ©

Kindertijd

Soms kraakt de trap

en je herinnert je de schaduw op de deur

in het huis uit je kindertijd

hoe je hem in de gaten hield

terwijl je niet kon slapen

je was nog wakker

als de kamer naast je op slot ging

en met je ouders van de aardbol verdween

dan was je alleen

in het grote bed

waarin je grootmoeder vergat te ademen

daar moest je vooral aan denken

en dat je de vriezeman wilde zien

als hij bloemen op je raam schilderde 

Janne ©

Hartenkoning

Vanmorgen, toen ik in een oude fotodoos van mijn moeder keek, vond ik mooie blauwe speelkaarten. Drie boeren, een joker en een hartenkoning, verloren uit een spel. Ik weet niet hoe ze hier terechtkwamen. Heeft iemand ooit hun verdwijning opgemerkt ?

 

Wat gebeurde er met de andere kaarten ? Heeft iemand ze weggegooid ? Werden ze vijftig jaar geleden al begraven of verbrand ? Was de hartenkoningin erbij of zwerft die nog ergens rond ? Misschien ligt ze vergeten in een kast, in de portefeuille van een man die allang dood is. Verlangt ze nog altijd hartstochtelijk naar haar koning. Zou het niet fantastisch zijn om hen te herenigen ?

 

Op dit punt zijn de boeren niet meer belangrijk en ik besluit ze weg te gooien, twijfel nog over de joker. Wie vervangt hij hier in deze doos ? Neen, niet de koningin, dat zou helemaal te gek zijn. Maar nu ik eraan denk dat hij wellicht een vijand is van de koning moet hij verdwijnen.Ik mag er niet bij stilstaan hoe er hier gevochten werd. Het is gewoon harteloos om vijf mannen op te sluiten in een doos en dan nog voor minstens 50 jaar lang.

 

Nu we alleen zijn buig ik voor de koning en ik zeg : " De weg is vrij nu, Sire, ga haar maar zoeken"

 

Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan maar ik weet heel zeker dat ik nog ergens een paard heb, in een oude speelgoeddoos. En ik zou de laatste roos uit de tuin kunnen afknippen...

Janne

 

Zonder handen

Soms wil ik zonder handen

jouw ziel en zijn omvatten, dragen

en zonder ogen kijken,

tasten, vragen

Mijn innerlijk als kussen schudden

waar jij je neer kunt leggen

In je opgaan zonder lichaam aan

Soms wil ik zonder woorden 

dat soort van liefde omschrijven

Als tederheid

bij je blijven.

Janne

Vladslo

Ik zag deze plek nooit eerder als een kind

volg de vlinders, ruik het mos

er vliegen vogels aan vanuit het bos

de eik bedekt met bladeren

wat net nog zichtbaar was

de zon schijnt vlekken op het gras

het ruisen in de kruinen van de bomen

klinkt als regen, het lijkt allang geleden

dat ik woorden woog of zweeg voor vrede

het is vandaag zo simpel om te leven.

Janne ©

Laatste ontwikkeling

Het was een schaap, een kuddeschaap

dat blaatte naar de ondergang,

naar de kleur van de hemel

de richting van de wind

de wolven in de verte


dat geen god of goede herder

een maag alleen met stenen vult

en in de buurt geen bron voorziet

om water bij te halen


en dat Chimère een mooie naam zou zijn

voor een vrouw of plaats

een dag van gisteren

een kind met kraaienkrans


Janne

Weet je ?

Weet je,

Ik wil je iets vertellen vandaag

maar de woorden weigeren

zich met inkt te mengen, 

laten zich niet vangen in klanken of clichés

ze streven niet naar eeuwigheid

hullen mij in zwijgen

doen jou aan.

Janne ©

1977/2013

Alles was mogelijk in '79, je moest niet zoveel nadenken, je had niet zoveel geld nodig. Je was zestien en je pakte een rugzak, stapte op de nachttrein en je zag wel. Er waren vreemdelingen , een Griek met een gitaar die speelde en zong. Een koppeltje uit Frankrijk en een blonde Duitser waarvan ik de naam ook vergeten ben. De conducteur struikelde lachend over de bagage in de gang en bleef zitten. Er ging een fles wijn rond. Sommigen vielen in slaap. Ik speelde kaart met drie Limburgers en elk om beurt hielden we het schuifraam vast dat zomaar vanzelf de hele tijd naar beneden zakte en de sigarettenrook verdreef maar buiten was het koud. Dat ik me dat raam nog herinner betekent dat het een echte tegenvaller was, maar niemand die daarvoor een klacht zou indienen bij de spoorwegen. We konden nog veel verdragen toen. De volgende middag stapte je van de trein, ademde de berglucht in en het was heerlijk om vrij te zijn. Je zou wel een plek vinden om te slapen, in een bos of een weide of zomaar bij brave, gastvrije mensen die je tegenkwam. Mensen zorgden voor elkaar. Je stuurde een kaartje naar huis waar ze een week later zouden zien waar je geweest was. En nog een week later stapte je de trein weer op, controleerde of het raam wel dichtbleef en beleefde nog zo'n nacht als die eerste. Je had alle musea gezien, afgewassen in een restaurant, geslapen op de rotsen en edelweiss geplukt voor je moeder. Je had kerken bezocht en achterbuurten waar je thuis nooit over zou vertellen. Je hield er 34 jaar later nog de mooiste herinneringen aan over...

Gisteren nam mijn dochter van eenentwintig de trein naar de luchthaven, ze stapte op het vliegtuig en na een veilige landing werd ze met de taxi naar haar hotel gebracht. Het is halfacht ginder, misschien is ze al wakker.

Janne

30 jaar later

Soms rijd je nog voorbij in je zilvergrijze trots

verberg ik me weer achter het muurtje

ik ga allang niet meer naar de kerk pa,

ik rook nog steeds, ik heb van je dromen een puinhoop gemaakt


Soms hoor ik 's nachts de poort dichtgaan

jouw voetstap op de gang, de klok die slaat

ik ruik nog altijd jouw aftershave pa,

op de gekste momenten


Ik weet nog die dag, mijn zwarte schoenen

stapten traag over kasseien, ik volgde je voor het eerst

en achter mij een grijze stoet van mensen

het was prachtig weer en kermis in de stad.


Janne

In de marge

Dat letters zich afzonderen
wegtrekken uit woorden 
die ik zou willen schrijven

en ik bij het ontwaken 
mijn dromen verlies
zeker weet dat ze er waren

zoals mijn hoofd sinds kort
ook los staat van mijn lichaam
verkeerd werd neergelegd

of gestolen
en ik dat niet mag zeggen
omdat ik het niet zag

Janne©

Waar ik van hou

Waar ik van hou

Ik hou nog altijd van trapleuningen waar je af kunt glijden

als niemand het ziet en van het zoeken naar nesten

van muizen of vogels op zolders en in schuurtjes

ik hou van verborgen hoekjes in de tuin

met fruit om zomaar te plukken 

en van kikkers, padden en salamanders bij de beek

en van daar languit met mijn armen onder mijn hoofd

op mijn rug in het gras te liggen en naast jou

betrapt te worden door mijn vader

en naar huis gestuurd, zonder eten naar bed

door het raam van mijn kamer te ontsnappen

toen ik zestien was.

Janne ©

Keerpunt

Eigenlijk is er niets meer te vertellen

dan wat dagelijkse dingen

de koffie is klaar en de mist

trekt beslist nog voor de middag op

er is nog wat te doen, we zien wel

ik maak me niet meer druk om tijd

wie uit het beeld verdwijnt

raakt alles kwijt, men haalt het

huis leeg van een man waar ik naar opkijk

ik wil niet weten waar hij is

maar als ik wat van zijn kennis kon krijgen

als ik wist waar, of ze opgeslagen is

en hoe ik erbij kom

dat er lawaai genoeg is

dat ons af kan leiden

van de werkelijke staat

van alles wat verborgen is

de kanten van de waarheid

een keerpunt in de tijd

Janne©

Gelaten

De afgelopen vijfenveertig jaar

wist ik nooit zeker in welk land

ik wilde leven, in welke stad of straat

in welk huis en met wie

het werd me duidelijk dat vooral dat laatste

bepalender is dan het weer

op vakantiedagen

heb ik genoeg aan een plek in de schaduw

met hoogstens de aanwezigheid

van iemand om met ogen dicht naast te zitten

en weinig woorden te wisselen

ach, ik wil best naar de wolken kijken

en daar dingen zien, een fles water uit de koelkast halen

of iets anders weinig opwindend

me realiseren dat één van ons

het eerst zal sterven bijvoorbeeld

niet weten waar, hoe of wie

erbij zal zijn

daarin berusten.

Janne ©

Op het spoor

Hij was verdwaald

sprak niet langer  taal van mensen

en niemand weet of hij misschien

nog even heen en weer

of rond zijn as draalde

toen de trein te vroeg

en hij zichzelf op het spoor

verloor.

Janne

Le suivant

Hij wil  soep van gisteravond

en trommelt onrustig op de tafel

'Le suivant !'  roept hij,

kijkt me onderzoekend aan

en gaat verder op zijn zachtste toon

'Mademoiselle, ik wil thuis zijn voor het regent'

Zij is net wakker geworden

kleedt zich uit

in de woonkamer

en nodigt me uit

pour le diner met de andere gasten

''Mademoiselle, je crois que j'ai perdu ma montre'

klaagt het oude meisje naast me

en ze wil met mij

naar de vernissage in een galerij van ooit

er wordt heel wat afgereisd

hier in dit huis.

 Janne ©

Niet kwalijk

Er wordt geleefd hier in dit huis

alles loopt op wieltjes

bewoners rollen

dag in en uit

terwijl je welkom bent

om te lachen of te huilen

Een man vraagt mij iets te noteren

over zijn aanwezigheid

ik schrijf  : " Jerome is hier "

't Is maar dat de anderen het weten

en zelf was hij het ook vergeten

Er is een dame die beweert

dat ze met mijn auto reed

tot het einde van de straat en weer terug

vanmorgen vroeg terwijl haar overleden man nog sliep

en zij al ramen stond te zemen

ik mag het haar niet kwalijk nemen

dan klinkt er achter mij een diepe zucht

een vrouw die wenkt en lacht en vraagt haar uit te kleden

ik zeg dat het nog geen tijd is en dat ze nog moet eten

"Ach meiske" smoest ze, " draai dan even

die stomme klok naar half zeven "

Janne©

Er zijn nachten

Er zijn nachten dat ik mijn bed niet vind,
verdwaald wakker ben en me herinner
dat ik me voornam hier te blijven

het gebeurt dat ik nergens aan denk
of twijfel aan het bestaan van tijd
ik vind alsmaar minder woorden
voor wat ik om me heen zie
houd mijn ogen steeds vaker dicht

soms laat ik de wind binnen
maar dat is enkel als hij op de deuren beukt
of dwars door me heen kan gaan met regengeur
of met lavendel en jasmijn

ik zou de stilte willen zijn.

Janne

Waar ben je ?

Waar ben jij waar is de tijd
dat wij de deuren sloten jij vertelde
ik de woorden van je lippen zoog
en wijn die zoet was en jouw lichaam
mij tegen alles in bewoog

als gisteren heb ik je lief
en tast de koude bedkant af
hoor de muren spreken
jouw naam altijd jouw naam
en zoveel gekke streken

Janne

Onthulling

Ik heb de wolken aanbeden
de wind aangeroepen
en de zon gevraagd niet meer te schijnen

ik heb een complot met de vogels gesmeed
met de vlinders
en met het water van de zee

ik wil één zijn met de aarde
die niet meer over zich laat lopen
mijn ziel verkopen
voor mijn hart het begeeft
een einde maken aan de schijn die leeft

Janne

Tristesse

Je houdt er niet van
stormen te trotseren
als een zwaluw

je speelt je rol
zegt je lijnen
en dwarrelt

als een blad in de wind
in een sombere hoek

Janne ©

Zij beeft ( voor Marie-Louise )

Ze beeft voor onweer en
dieven in de nacht en 's morgens
doet ze dat voor bosduifjes
en wilde katten

ze heeft het altijd koud,
of warm
en ze vertrouwt geen vreemde arm
want het is moeilijk evenwicht te houden
en ze wankelt
op alle vlakken

sleept zich starend
door het slopende
en slaapt
in het gapen van de dag

wil geen kruimels morsen
want in haar betoverde kamer
huizen muizen
en een vlieg wordt rat-gelijk

ik zie haar nissen niet,
ik zie het aan
ik kijk.

Janne

Wijzing ( voor Georges )

Het woord viel
op een ordinaire woensdagmiddag
bij de koffie

jij glimlachte
dat ik voortaan je dienster zou zijn
met witte schort

en ik zag mezelf in zwarte rok
en tranen, half april
tussen bloemen
op jouw erf, waar onkruid woekert
als carcinomen

je stem
nevelig als een zomermorgen
beloofde

Janne

Natuurgetrouw ( voor Georges )

Spinnen weven grote webben
rozen schieten
het gras groeit uit zijn voegen
er ligt een kater op de loer

en de zwaluw die elk jaar weer
zijn nest bouwt bij de schuur
vliegt af en aan

ik schrijf jouw naam op berkenschors
zomaar, om erbij te horen

Janne

Als dichter ( voor Georges )

Ik kijk hem aan en realiseer me dat hij me met steeds minder woorden, steeds meer raakt. Hij is niet gekomen om te blijven, zegt hij. En alsof ik hem niet zou begrijpen voegt hij daar in zijn streektaal aan toe dat hij dichter komt. Wat ik dan weer opzettelijk verkeerd vertaal, omdat het juist zo goed in mijn kraam past.

Er blijft nog maar weinig over van de man die ik twee jaar geleden voor het eerst ontmoette. Aanvankelijk begroette hij me met een vaag gemompel waar ik niet uit op kon maken of ik welkom was. En opgelucht en op alleenzaamheid gesteld nam hij op dezelfde manier afscheid.Ik weet niet meer hoe ik die eerste glimlach verdiende of wanneer hij voor het eerst zei dat hij blij was met mijn komst. Maar ik vergeet nooit hoe hij me op een dag stond uit te wuiven en ik dat in mijn achteruitkijkspiegel zag.

Later kwam hij in de keuken zitten terwijl ik daar bezig was, staarde uit het raam over de akkers en probeerde de stilte te breken door me te wijzen op een vogel die voorbijkwam, op een wolk of op de reflectie van het zonlicht in de verte. Ik praatte enthousiast mee tot de volgende stilte viel.Ik las de pijn op zijn gezicht, zag hoe eenvoudige dingen hem steeds meer moeite kostten en hoe hij dat voor me wilde verbergen.
Er brak een tijd aan van fijne gesprekken, eerst over "de oude tijd " en al gauw over zijn eigen verleden. En plots, alsof ik genoeg wist, werd het weer stil.Hij staarde in het niets toen, zijn blik van het raam afgewend, zijn ogen vochtig en soms schrok hij als ik door de kamer liep omdat hij vergat dat ik er was. Hij werd mager en bleek en ieder eenvoudig woord dat hij sprak kwam recht uit zijn hart.

Hij komt van ver, zegt hij, en is bijna ter bestemming nu. Ik benijd hem haast om die ondertoon van vreugde en verwachting als hij herhaalt dat hij dichter komt. Ik kijk hem nog steeds aan en zeg dat hij spreekt als een dichter en dat ik dat ook wil kunnen.

Janne

Vind ik leuk

Voor Esther

Goedemorgen zong je altijd en zonder twijfel

was ik welkom en was de koffie klaar

soms was er niets om over te praten

en verzonnen we iets 

( ik bracht een rolstoel voor je mee

en we gingen wandelen en je zag jezelf al rollen

in de gracht of we gingen naar zee en je raakte vast in het zand

en toen zwommen we helemaal naar Engeland )

'Opgelet reizigers spoor acht ! ' riep ik met mijn mond

aan het karton van een lege keukenrol.

 ' De trein met bestemming bloemendaal

 komt zometeen aan. '

Je zei dat het een boemeltrein was die zou stoppen

in de keuken, aan de achterdeur en in het grasperk

waar ik bij mooi weer een stoel voor je neerplantte

en dat je eersteklas zou reizen en champagne drinken

uit een waterglas, of omgekeerd .

En soms, de laatste tijd steeds vaker, sprak je

van een reis die je zou maken, je wist nog niet wanneer

maar je ging alleen dit keer. Je zou er oude vrienden zien

misschien. Het deed wat zeer als je dat zo zei

en dat reizen in je kleren zat, in je benen

en in je hart.

Janne ©

Spiegel

Langs mijn kant van de spiegel
strijk ik de nacht uit mijn haren
ik verdoem je niet
dans op melancholie
en zie jouw glimlach
door de spiegel heen
terwijl zij in jouw gedachten
het schuim over je lichaam
verdeelt
ijdelheid streelt
en mij verbeeldt
als waterdamp
in druppels
aan jouw spiegelkant

Janne                                                          

Naar Ovidius

Mijn verloren strijd

Nu de nacht gevallen is en jij de vreemde in jezelf niet ziet
kan ik alleen de tijd misleiden en troost mezelf
met woorden die niemand aan moet horen

Ik doe dit tot de dag weer aangebroken is en alles waar ik om jammer
in een ander licht verschijnt.
De doden, mijn schaarse vrienden, mijn medemensen,
mijn geliefde, ze treuren niet om mij op dezelfde manier

Ik leef en hou me op met vermeende prozaïsche pogingen.
Mijn vlammenvoer, het wapen waarmee ik tijd en elk gebeuren vanuit mijn schijnbaar dode hoek bestrijd.

Maar toch ben ik gevoelig, opgejaagd en opgewonden door de kleinste kleinigheid
Ik kom bij elke val ten val. Maar ik sta op en sleep me tot de achtergrond.
Bitter eerst nog, maar door mijn aard zo licht ontvlambaar, alweer verstrikt in bagatellen. Brandend van verlangen om waar te maken al wat uitgesloten is.

Nu de nacht verslagen is en ik beklemd de dag begin
ben jij, mijn synoniem voor eenzaamheid, nog altijd zonderling en blind
en ik, halfgaar, lees in de woorden die ik schrijf het falen, het verliezen van de tijd.

Janne

Eenzaamheid

Ze kan woeden als een storm
bij het afscheid van een zomer
scheuren als de wind,
vallen als de regen,
ze kan je klare kijk ontnemen
en als het land in zicht komt,
uren breken
in eindeloze stromen
lam
en lomer dan de nachten
die zich enkel onderscheiden
door de gaten waar je in valt,
je overslaande hart,
de onrust in je benen,
de stappen in je hoofd.
Weg van hier, weg van haar,
weg van hier,...

Janne

Dichtgemaakt

Ze luistert naar een merel op het kerkhof

maar kan zijn zingen niet vertalen

waar zou ze de woorden kunnen halen

die onwaarschijnlijk onder stof geborgen

voor leugen in haar waarheid zorgen

ze ziet geen bomen in het bos

waar namen hartomkaderd staan gekorven

ze heeft naar haar gevoel het hele land

al afgezworven en nodeloos gezocht

naar groener gras en zachter mos en valse rust

judast er op los

misschien spoelt er een boodschap in een fles

vanuit de blauwe golven aan is dat de reden

of uit de zee zich niet in storm of kan

of wil ze niet verstaan hoe alles recht

en zij krom gebogen, blind en doof

elk teken slecht

Janne ©

Woorden

Ik weet niet of er woorden zijn
voor het lied dat mij beweegt
als jij je ogen sluit en daarbij
nauwelijks hoorbaar zucht

Maar ik dan alleen met mijn gitaar
tonen aansla die tastbaar maken
wat we nu niet kunnen zeggen

verdrijft dat beeld de muizenissen
En geeft een zoete smaak aan woorden die we missen.

Janne

Ruimte

Ik ben van ver
en haast niet meer
dan wat aanwezig tussen lijnen
die je denkt of leest of schrijft of zegt
niet echt

vanavond word ik afgelegd
met bloemen en in wit gewaad
waait mijn naam over de straat

jij bent bij me weet ik
en dat het enkel daarom gaat
en over afstand die berekend is in tijd
zwaartekracht, gewichtloosheid

Janne ©

Op de muur tekenen

Op de muur tekenen
vier streepjes naast elkaar en één er dwars doorheen
om de tel niet kwijt te raken

de tijd, strak en afgemeten
vergelijken met druppels, uit een lekkende kraan
al is dat alleen maar een gevoel

het blonde meisje schudt haar hoofd...

ik teken er dus een paard bij,
een eenhoorn die over de hekjes springt,
een bron en een leeuw in een kooi

ze vindt me nog altijd gek,
alleen op een andere manier.

Janne

Zo'n dorp

Ik dacht aan zo'n dorp met een spoor van soldaten
met bossen en velden en donkere gaten
waar je je altijd verbergen kon
en waar 's morgens de mensen uit kwamen
gelokt door de klok van een kerk in de zon

Bij het woord ' zee 'dacht ik slechts aan haven
aan vissers en boten en vuile cafés
Aan vrouwen die altijd eenzaam waren
aan kinderen, wezen, hoeren en haaien
Aan de wind die er woei, het water in bloei
en het licht in een toren dat spookte en draaide

dat ik ooit van een man zou houden
uit zo'n dorp niet ver van de zee
waar nooit iets gebeurt waar je over kunt schrijven
waar de tijd blijft staan en levens vergaan
en waar je als vreemde nooit voeling kunt krijgen,
geen vaste voet en zeker geen naam.


© Janne

Kind dat in de plassen springt

Het is een kind van uitersten
dat soms zo ver verloren lijkt
-in wind-of wolken-
maar mateloos aanwezig is
en alle moed tot wanhoop drijft

je houdt het beter van de straat
of bij de hand in steden
het is zo’n kind dat vlug verdwaalt
een kind van alle wegen

dat roekeloos en onbevreesd
al jong heeft leren zwemmen
als de bliksem in kan slaan
en olifanten temmen

dat onbeschut bij regenweer
in de grootste plassen springt,
zingt en zich verwondert

je zo zwijgend aan kan kijken
dat er niets meer overblijft
waarin het niet op jou zou lijken

Janne©

Onder voorbehoud

Niemand heeft mij opgemerkt in de winkelstraat,
op de grote markt of bij het station
niemand vroeg naar de weg of de tijd
en over het weer is al zoveel gepraat
door mannen en vrouwen die niet weten wat gezegd

ik vraag me zelden af wie achter de deuren woont
van huizen waar ik voorbij kom,
waar een auto heenrijdt of wat men van me zal denken
als ik met ongepoetste schoenen naar de bakker ga

ik weet dat de postbode alleen rekeningen brengt,
dat de telefoon niet rinkelt,
dat er niemand op bezoek komt
en dat het goed is om een tuin te hebben in de zomer

op de kast staat een foto van iemand die ik dacht te kennen
Ik heb ook een spiegel waarin de zon
mijn eerste grijze haren zilver schijnt
en een tv die nooit aanstaat.

Ik zou een papegaai willen hebben
en hem alle mooie woorden leren
die mensen onder voorbehoud tegen elkaar kunnen zeggen

Janne

Speling

Speling

Soms hunker ik

naar de eerste zonnestraal die binnenvalt

op een perfecte zomerochtend

zo'n dag waarop jij me vraagt

of ik wel eens naar de wolken kijk

en daar dingen herken of dieren

met ogen en een mond

ik zeg dat ik er bergen zie

of landschappen die misschien wel echt bestaan

ik vertel je niet over de schaduw

die me 's avonds grijnzend aankijkt

als de maan naar binnen schijnt

of als het licht brandt op de gang

hoe de schemering vaak angst aanjaagt

en schijn achteloos het beeld vertekent

levensgroot in de ruimte

tussen ons

Janne ©

Ik

Ik ben vertrouwd met elke wind
tegen elke storm bestand
ik ben nog steeds dat 'buitenkind'
tussen wal en kant.